STRESTENDİR

Zihnin derinliklerine doğru yaptığımız ilk yolculuğumuzda, sağlık psikolojisinin içeriğinde yer alan ve çağın en büyük problemlerinden biri olan stres ile başlamaya ne dersiniz???

Evetttt.. dersiniz bence:)

Çünkü inanın bana bu minicik, ufacık kelime o kadarrr çok probleme yol açıyor ki size anlatamam..

Demiyeceğim tabiki:)

Hepimiz biliyoruz ki sebebi ziyaretiniz sıkılmadan faydalı bilgiler öğrenerek eğlenmek ve biraz da bilgilenmek.

Stres hakkında birçoğumuzun birçok fikri vardır eminim. Mideniz ağrır 'strestendir' der çevrenizdekiler, başınız ağrır 'strestendir' der çevrenizdekiler, sınav kötü geçer 'stres yaptın kesin sen' der çevrenizdekiler. Tabiki her ağrıda bunu düşünürsek ya da çevremizin böyle düşünmemize izin vermesini sağlarsak, aslında stresten olmayan ya da stres etkili olan ciddi sağlık problemlerinin tedavilerine geç kalmış oluruz. Kısaca, her ağrınıza strestendir deyip geçmeyin derim.

O zaman şimdi biraz stres hakkında bilgi sahibi olalım..

Stres nedir? Stresle baş etmek için neler yapmalıyız?

Stres(veya Gam, gussâ, kasvet, keder, melâl, inkîsâr, ızdırap, hüzün, kahır, yeis, efkâr, tasa, dert, mihnet, elem, Üzüntü, sıkıntı, kaygı endûh, küdûret, dilhûn.. tasfiyecilik yapma diyecek olanlar için :))iki kısımda incelenmektedir: Bir fiziksel kısım, vücudumuzdaki bir takım değişiklikler ve iki psikolojik kısım, hayatımızdaki durumları nasıl algıladığımızdır.

Stres beynimizin hangi bölgesini etkisi altına alıyor diye merak edenleriniz varsa hemmen onu da cevaplayayım..Stres bizim çok sevgili prefrontal korteksimizi etkiliyor. Prefrontal korteksimiz beynimizin düşünce, hafıza, tahmin ve karar verme gibi birçok bilişsel alanında görev almakta olan bir bölgedir. Yani demem o ki stres anında önemli bir bölgemiz saldırı altında!

Kendimizi baskı altında hissettiğimizde, sinir sistemimiz vücudumuza adrenalin, noradrenalin ve kortizol gibi stres hormonlarının salınmasını söyler. Bu hormonlar, gelen tehlikeyle veya tehditle başa çıkabilmemiz için psikolojik değişimler sağlarlar. Buna “stres yanıtı” veya “savaş ya da kaç tepkisi” denir. Stres bir uyarıcıdır aslında, zorlu bir iş yaptığınızda veya vücudunuzdaki herhangi bir ekleminize ağrı saplandığında veya çevreden birinin ölümü sonucunda. Fiziksel veya psikolojik olan zorlu durum ve olaylara stresör diyoruz arkadaşlar, aslında bu stresörler sonucunda ortaya çıkan stresi yanıt olarak ele alırsak ve strese verdiğimiz tepkilere odaklanırsak bu bize stresle baş etme konusunda fayda sağlayacaktır.

Yaşadığımız sorunlar karşısında saldırganlık göstererek, alkol, sigara ve bağımlılık yapan maddelerden yardım göreceğimize inanarak olumsuz ve etkisiz, hatta değil baş etmek birçok yönden daha da tetikleyici olan ve sağlığımıza geri dönüşü olmayan hasarlar veren bu yöntemlere kocamannn bir çarpı atıp, şimdi söyleyeceğim yöntemlere kulak kabartırsanız onunla başa çıkabilirsiniz.

Strese girdiğimiz anda;

• Vücudumuzu suyla temas ettirelim hatta mümkünse ılık bir duş alalım, sinir sisteminize çok iyi gelecektir.

• Gözlerinizi kapatınnn ve bir şarkı mırıldanın veya ortamınız müsaitse kalkın ve dans edin. (Hayır kesinlikle sizinle dalga geçmiyorum :)

• İş yerindeyseniz ve ortamınız bunlar için müsait değilse önünüze bir kağıt alın birşeyler karalayın, herşeye evet diyemezsiniz gerektiğinde hayır diyebilin (hıı kolaysa patrona sen hayır de diyenleri duyar gibiyim ) tamam sende kağıda kocaman hayır yaz o halde.

• Egzersiz yapın( hııı zamanım var sanki diyenleri duyar gibiyim bahane üretmeyelim çözüm üretelim :)Öğle arasında ya da iş çıkış saatinde ineceğiniz duraktan bir durak ya da iki durak önce inip yürüyelim..

Stresle ilgili benim dikkatimi çeken ve sizlere de güzel bir bilgilendirme de bulanacağına inandığım bir araştırma da paylaşayım sizinle;

Scheir ve Carver (1987)’in yaptıkları araştırmanın sonuçları, iyimser bir yaşam yönelimine sahip bireylerin karşılaştıkları çeşitli durumlarda olumlu sonuçlar elde etmeye yönelik genellenmiş bir beklentiye sahip olduklarına işaret etmektedir. Bu bireyler stres yaratan durumlarla karşı karşıya kaldıklarında güven duygularını kaybetmemekte, problemlerinin çözümleneceği yönündeki olumlu beklentilerine bağlı olarak, sürekli çaba göstererek başa çıkmada daha aktif ve problem çözmeye yönelik davranmaktadırlar. (Akbağ, 2000, s. 54)

ÇOK ÖNEMLİ BİR DİPNOT : STRESLE BAŞA ÇIKAMIYORSANIZ, HAYATINIZI OLUMSUZ ETKİLİYOR VE İŞLEVSELLİĞİNİZİ YİTİRMENİZE YOL AÇIYORSA HEMEN BİR PROFESYONELDEN RANDEVU ALMALISINIZ …

Evet arkadaşlar.. Bu yazımın sonuna gelmiş bulunmaktayız unutmayalım ki ben tez yazmıyorum yazım hataları, anlatım bozuklukları olacaktır hatta çoğunluğunu bilinçli yaptım da diyebiliriz amacım sadece fazlaca samimiyetle ve en özet şekilde ufacık fayda sağlamak, umarım beğenirsiniz yani hem soyut hem somut anlamda :)

Büşra Aydoğan

Uzman Klinik Psikolog